MSB ÜRETİM İZİN BELGESİ (ÜİB) KAPSAMINDA; ASKERİ PROJELERDE - PROJE YÖNETİMİ İŞLEMLERİ -ÜİB/PRJ/2025-10

AS 9100 standardı operasyonel planlama ve kontrol faaliyetlerini zorunlu tutmaktadır. Buna göre ürün ve hizmetlerle ilgili gereksinimler, kabul kriterleri belirlenecek, kaynaklar sağlanacak, gerekli kontroller yapılacak ve kayıtlar tutulacaktır.

Bu koşullara ek olarak anahtar özellikler içeren kritik kalemler (hususlar) kontrol altında tutulacak, ürün ve hizmetlerin kullanımı ve bakımını desteklemek için kaynaklar sağlanacak, dışarıdan temin edilecek ürün ile hizmetler belirlenecek ve müşteriye uygunsuz ürünün ulaşmasını önleyecek kontroller oluşturulacaktır (AS 9100, 2016).

Rutin faaliyetlere işaret eden bu gereksinimin dışında kuruluşun kaynak ve bütçe kısıtları altında, kabul edilebilir risk düzeyinde planlı ve takvime bağlı aktiviteler yürüterek iş yapabileceği de değerlendirilmektedir. Bu tür faaliyetlere; proje planlama, proje yönetimi ya da program yönetimi adı verilmektedir

Öztürk (2015), demiryolu sektöründe proje bazlı işlerin önemine işaret ederken IRIS5 proje yönetimi kurallarının yön gösterici olacağını belirtmektedir. Proje yönetimi bir prosesin başından sonuna kadar disiplinler arası katkı sağlayacak şekilde uzmanların katılımını gerektirmektedir. Bu ekiplerde yer alan tedarikçi hatta müşteri personeli katkıyı artırır niteliktedir. Proje yönetimi sırasında bir proses oluşturulmalı ve ürün yaşam döngüleri de dikkate alınmalıdır.

Projeler standart işlerin operasyonel faaliyetlerinden aşağıdaki sebeplerle ayrılırlar:

• Proje tek seferlik bir süreçtir. Tekrarlı prosesler içermezler. Her proje bir önceki projeden farklıdır. Buna karşılık operasyonel faaliyetler genellikle tekrar eden birbirinin aynı prosesleri gerçekleştirirler.

• Tanımlı bir bitiş zamanı vardır. Projelerin tanımlanmış bir başlangıç ve bitiş zamanı vardır. Bu dönemde müşteri gereksinimlerinde belirlenen sonuçlar üretilmelidir.

• Onaylı bir bütçesi vardır. Proje başlangıcında finansal harcamaların seviyesi belirlenmiştir.

• Kıt kaynaklar ile hareket eder. Proje başlangıcında üzerinde anlaşılan işgücü, ekipman ve malzeme proje için kullanıma sunulur.

• Risk barındırır. Projeler içerdikleri belirsizlikler sebebiyle iş riskleri barındırırlar.

• Faydalı bir değişim üretir. Projeni

Faydalı bir değişim üretir. Projenin amacı organizasyonları iş değişimleri vasıtasıyla iyileştirmektir. Proje yönetimi bir projenin tüm boyutlarının planlanması, organize edilmesi, izlenmesi ve kontrol edilmesidir. Proje yönetiminin hedefleri emniyetli bir biçimde, takvime, bütçeye ve tanımlanan diğer performans kriterlerine uygun bir biçimde proje hedeflerine ulaşılmasıdır (Radujković ve Sjekavica, 2017).

Proje yönetimi amaçlı olarak çok sayıda yöntem geliştirilmiş olup başlangıçtan bitişine kadar bir süreç olarak tüm boyutlarını kapsamaktadır. Bütün bu çalışmalara rağmen, proje yönetimi halen problemli bir alan olarak yoğun çaba gerektirmektedir. Birçok proje bütçelerini aşmakta, gecikmekte ve hedeflerine ulaşma konusunda başarısız olmaktadır. Projelerin başarı kriterleri şunlardır (White ve Fortune, 2002):

• Müşteri beklentilerinin karşılanması • Projenin zamanında tamamlanması

• Projenin bütçe içerisinde kalarak tamamlanması

• Organizasyonel hedeflerin karşılanması

• İş ve diğer faydaların temin edilmesi

• Rutin iş süreçlerini en az oranda olumsuz etkilemesi

• Kalite ve emniyet standartlarına uygun çalışma yapılmış olması

Proje safhaları ile ilgili muhtelif tanımlamalar bulunmakla birlikte proje yaşam döngüsünde safhalar aşağıdaki şekilde açıklanabilir (ISO 10006, 2017):

- Başlangıç (Konsept)

- Geliştirme (Planlama)

- Gerçekleştirme

- Kapanış Kostalova vd. (2015)

çalışmalarında tanımladıkları proje safhalarında kullanılabilecek olan proje yönetim tekniklerini araştırmışlar ve önerilerde bulunmuşlardır.

Proje safhalarında kullanılabilmek üzere önerdikleri bazı proje yönetim teknikleri Çizelge 3.15 aracılığı ile verilmiştir. Çizelge 3.15.

Proje yönetiminde kullanılabilecek teknikler (Kostalova vd., 2015) Proje Safhası Kullanılabilecek Teknikler

Konsept Fizibilite Etüdü

Fayda Maliyet Analizi

Proje Finansal Analiz ve Değerlendirilmesi

Mantıksal Çerçeve Planlama

PBS (Ürün Kırılım Yapısı) WBS (İş Kırılımı Yapısı)

CPM (Kritik Yol Yöntemi)

MPM (Metra Potansiyel Metodu)

CPM/COST ((Kritik Yol Yöntemi /Maliyet)

PERT (Proje Değerlendirme ve Gözden Geçirme Tekniği)

GERT (Grafik Değerlendirme ve Gözden Geçirme Tekniği Monte Carlo Simülasyonu )

Gantt Şemaları

Kritik Zincir Yöntemi

Kaynak Kırılımı Yapısı ve

Kaynak Dengeleme

Sorumluluk Dağılım Matrisi

Paydaş Analizi

RiBS (Risk Kırılım Yapısı)

Niteliksel Risk Analizi

Niceliksel Risk Analizi

Uygulama EVM (Kazanılmış Değer Tekniği)

Değerlendirme

Öğrenilen Dersler

Proje Değerlendirme için McKinsey 7 S Modeli

#uretimizinbelgesi ; #kurulusizinbelgesi ; #projeyonetimi ; #askeriprojeler