KONTROLE TÂBİ MALZEMENİN (KTL) İHRACI VE İTHALİ, SON KULLANICI BELGESİ (SKB) (END USER DOCUMENT EUD) İŞLEMLERİ

1. GENEL:

a. Kontrole Tâbi Listede yer alan malzemenin ihracı veya yurt dışına çıkarılmasına, Genelkurmay Başkanlığı ve Dışişleri Bakanlığının görüşleri de alındıktan sonra Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamı tarafından izin verilebilir.

b. Kontrole Tâbi Listede yer alan malzemenin, satışı destekleme faaliyetleri kapsamında test, demonstrasyon, brifing, inceleme, sergileme, fuar, numune ya da benzeri amaçlarla yurt dışına çıkarılmasına Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamı tarafından izin verilebilir.

c. 5201 sayılı Kanun kapsamında faaliyet gösteren kuruluşlar tarafından, Kontrole Tâbi Listede yer almaması nedeniyle izne gerek görülmeden dış satış bağlantısı yapılmış veya Kontrole Tâbi Listede yer aldığı için ilgili mercilerden dış sipariş kabulüyle ilgili izin verilmiş malların, gelişen hükümet politikası, ülke menfaati ve benzeri şartlar dolayısıyla müşterisine teslimine mâni olunması durumunda; satıcının kusuru dışında maruz kalacağı zarar ve ziyan Bakanlar Kurulu kararı ile Hazine tarafından ilgili kuruluşaödenir.

ç. Kontrole Tâbi Listede yer almayan ancak Tüm Hassas Maddelerin İhracatının Kontrolü uygulaması kapsamında, kitle imha silahlarının geliştirilmesinde kullanılabileceğinden şüphe duyulabilecek çift kullanımlı malzeme ve teknolojinin ihracatında; söz konusu malzeme ve teknolojinin kitle imha silahları geliştirdiğinden şüphe duyulan bir son kullanıcıya ihracının söz konusu olması, ihracatçı firma tarafından ihracata konu olan malzemenin tamamının veya parçasının kitle imha silahlarının geliştirilmesinde kullanılabileceğinden kuşku duyulduğu yönünde beyanda bulunulması, ulusal ve uluslararası güvenliğin tehlikeye düşebileceği ve insan haklarının ihlaline yol açabileceği durumlarda c. fıkrasında yer alan tazminat ile ilgili hükümleruygulanmaz.

d. Kontrole Tâbi Listede yer alan ve ihracatı diğer kurum ve kuruşların da iznine tâbi olan malzeme için, ihracatı gerçekleştirecek kuruluş tarafından, ilgili diğer kurum ve kuruluşlardan da gerekli izinler alınır.

e. Kuruluşlarca, Kontrole Tâbi Listede yer alan malzeme ve sistemlerin herhangi bir ülkeye veya yurt dışı kuruluşa tanıtım, pazarlama, sözleşme ve teklif maksadıyla faaliyet icra edilmeden önce, tanıtım, pazarlama, sözleşme ve teklif yapılacak kuruluş/ülke, paylaşılacak bilgi düzeyi, gizlilik derecesi, numune gönderimi ile ilgili bilgiler çerçevesinde başvurularak Millî Güvenlik Makamından izin alınır.

2. TÜM HASSAS İHRACATIN KONTROLÜ:

a. Kontrole Tâbi Listede yer almamakla birlikte; canlıların toplu imhasına yönelik tasarlanan nükleer, biyolojik ve kimyasal silahlardan oluşan kitle imha silahlarının ve bunları fırlatma vasıtalarının geliştirilmesinde kullanılabileceğinden şüphe duyulabilecek malzeme ve bunlara ait teknolojilerin ihracatı, aşağıda belirtilen durumlarda Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamının iznine tâbi tutulur:

(1) Bu tür silahları veya fırlatma vasıtalarını geliştirmesinden şüphe duyulan ülkeye veya son kullanıcıya ihraç edilmesine yönelik bir bilgialınması.

(2) İhracatçı kuruluş tarafından, ihracata konu olan malzemenin tamamı veya parçasının kitle imha silahları ve bunları fırlatma vasıtalarının geliştirilmesinde kullanılabileceğinden kuşku duyulması yönünde beyandabulunulması.

(3) Ulusal veya uluslararası güvenliğin tehlikeye düşebileceği ve insan haklarının ihlâline yol açabilecek durumların oluşması.

b. a fıkrası kapsamında yapılacak ihracat izni, Genelkurmay Başkanlığı, Dışişleri Bakanlığı, Millî İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığı, Dış Ticaret Müsteşarlığı ve Türkiye Atom Enerjisi Kurumunun görüşleri alındıktan sonra Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamı tarafından verilir.

3. İHRACAT VEYA YURT DIŞINA ÇIKARMA:

a. Kontrole Tâbi Liste kapsamındaki herhangi bir malzemenin ihracatını yapacak olan kuruluş, ekinde MSB internet sayfasında yer alan (kuruluş antetli olması esastır) İhracat İzin Belgesi ve satıcı ülke yetkili makamlarının izni alınmaksızın üçüncü bir ülkeye her ne şekilde olursa olsun verilmeyeceğinin taahhüt edildiği ve Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamına karşılık gelen karşı ülkenin Millî Güvenlik Makamı tarafından imzalanmış ve mühürlenmiş Son Kullanıcı Belgesinin aslı (orijinal nüsha ve mühürlü olması esastır.) bulunan bir yazı ile Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamına başvurur.

b. Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamı, kuruluşun başvurusunu müteakip,

(1) İhracatçı kuruluşun Tesis Güvenlik Belgesi durumu, (Kuruluşun 5202 sayılı Kanun gereğince Tesis Güvenlik Belgesine sahip olması şartı aranır. İhracat ve yurt dışına çıkarılmasına ilişkin ihracat izni başvurusu kapsamında Tesis Güvenlik Belgesi olan Üretim İzin Belgesi bulunmayan kuruluş tarafından ihracata konu malzemenin, Üretim İzin Belgesine sahip kuruluştan tedarik edildiğine/edileceğine dair bilgi/belgenin Makama sunulması gerekmektedir.)

(1) Başvuru evraklarının yeterliliği,

(2) İhracata esas ürünün Türk Silahlı Kuvvetleri envanterinde mevcudiyeti ve varsa fikri mülkiyet hakkına ilişkin kısıtlamaları inceleyerek konu hakkında Genelkurmay Başkanlığı ile Dışişleri Bakanlığının görüşlerini alır. Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamı alınan görüşleri değerlendirerek kararını ilgili kuruluşa bildirir.

c. Malzemenin ihracatı uygun bulunduğu takdirde; kuruluşa, Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamı tarafından, kuruluş tarafından düzenlemiş İhracat İzin Belgesi onaylanarak bir yıl veya daha uzun süreli ihracat izni verilir. Bundan sonraki işlemler, yürürlükte bulunan İhracat Yönetmeliği esaslarına göre Ekonomi Bakanlığı tarafından kayda alınarak yürütülür. Bildirim ile ilgili hususlar yönetmelikte belirtildiğigibi uygulanır.

ç. Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamı tarafından, ihracat izni verilen kuruluşların kayıtları tutulur. Kuruluş tarafından, ihracatı gerçekleştirilecek malzemenin ihracat izninde tanımlı hususlarda herhangi bir değişiklik olması durumunda, bu değişiklik bir ay içerisinde Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamına bildirilir.

d. Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamı tarafından ihracat izni verilen kuruluşlar, ihracatın gerçekleşmesini müteakip, ihraç ettikleri malzemeye ilişkin Gümrük Beyannamesinin bir sureti, ihraç edilen malzemenin silah olması durumunda silahların seri numarasını belirtir yazı ile Konşimento Faturasının fotokopisini Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamına gönderir.

e. Kontrole Tâbi Listede yer alan sistem veya malzemenin, sergileme, tanıtım, pazarlama, test vb maksadıyla süreli olarak yurt dışına geçici ihracına, Millî Güvenlik Makamı tarafından, gerektiğinde ilgili makamlar ile koordine edilerek, geçici ihraç izni verilebilir.

f. Taşınma, yönetim kurulu değişikliği vb. nedenlerle Tesis Güvenlik Belgesi ve Üretim İzin Belgesi yenileme aşamasında olan firmaların ihracat izin başvuruları Makam tarafından değerlendirilir.

g. Süresinde ihracatı gerçekleştirilemeyen malzemelere ilişkin kati ve geçici ihraç izinleri, kuruluş tarafından gerekçeleri ile birlikte süre uzatımına yönelik başvuru yapılması kaydıyla uzatılabilir.

4. İTHALAT VEYA YURT İÇİNE SOKMA:

a. Kontrole Tâbi Liste kapsamında yer alan malzemeler, gerektiğinde Millî Savunma Bakanlığı tarafından veya Bakanlıkça yetki verilen kurum ve kuruluşlarca ithal edilebilir ve yurt içine sokulabilir.

b. Kontrole Tâbi Liste kapsamında bulunan bir malzemeyi ithal etmek isteyen kuruluş, ekinde MSB internet sayfasında yer alan (kuruluş antetli olması esastır) İthalat İzin Belgesi ve ithal edilmek istenen malzemenin Kontrole Tâbi Listenin hangi maddesinde yer aldığını belirten (malzeme Wassenaar Düzenlemesi Mühimmat Listesi ve Füze Teknolojisi Kontrol Rejimi Ek Listesinde yer alıyorsa bunu belirten) bir dilekçe ile Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamına başvurur.

c. Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamı tarafından, kuruluşun başvurusunu müteakip yapılan inceleme sonucunda, gerektiğinde İhtiyaç Makamı, Proje Makamı ve/veya ihtiyaç duyulabilecek diğer makamların görüşleri alınır. Uygun bulunması durumunda, kuruluş tarafından düzenlenmiş İthalat İzin Belgesi onaylanarak talepte bulunan kuruluşa bir yıl veya daha uzun süreli ithalat izni verilebilir.

ç. Millî Savunma Bakanlığı projeleri dışında kalan ancak, Kontrole Tâbi Listede yer alan malzemenin ithalatı için, 5202 sayılı Kanun kapsamında Tesis Güvenlik Belgesi ve 5201 sayılı Kanun kapsamında Üretim İzin Belgesi bulunan kuruluşlara izin verilebilir.

d. Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamı tarafından ithalat izni verilen kuruluş, ithalatın gerçekleşmesini müteakip ilgili gümrük müdürlüğünce onaylanmış gümrük beyannamesi ithalatçı nüshasının bir suretini, ithal edilen malzemenin silah olması durumunda silahın seri numarasını belirtir yazının, ithal edilen malzemenin mühimmat olması durumunda ise kullanılma aşamasında düzenlenmiş sarf tutanağının bir suretini Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamına gönderir. Ayrıca, kuruluş tarafından gerçekleştirilecek ithalata ilişkin bilgilerin son durumlarının üç ayda bir Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamına iletilmesi zorunludur.

e. Kontrole Tâbi Liste kapsamındaki herhangi bir malzemenin kuruluş tarafından 6136 sayılı Kanun kapsamında ithalata yetkili kurum ve kuruluşlar dışındaki şahıs, kurum ve kuruluşlar için yapılacak test, demonstrasyon, brifing, inceleme, sergileme veya benzeri bir nedenle yurt içine sokulmasında, ithalatçı kuruluşun talebi üzerine, Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamı tarafından EK-R‘de yer alan Geçici İthal Belgesi tanzimedilebilir.

f. Geçici ithalat yapacak kuruluş, müracaat yazısında konu hakkında açıklayıcı bilgi vererek, geçici ithalat formunu doldurur ve Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamına gönderir. Yapılan incelemenin olumlu olması durumunda, Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamı tarafından geçici ithalat belgesi onaylanır. Kuruluş tarafından talep edilmesi hâlinde, Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamınca geçici ithalat izni verilen malzemenin yurt içinde kalışı ihtiyaç durumuna bağlı olarak b. fıkrasında belirtilen esaslar dâhilinde kesin ithalata çevrilebilir.

g. Kati ve geçici ithalat izinleri, izin süresi dolmadan önce başvuru yapılması kaydıyla uzatılabilir.

5. SON KULLANICI BELGESİ İŞLEMLERİ:

a. Son Kullanıcı Belgesi ihraç/ithal edilecek malzemenin beyan edilen alıcı tarafından bildirilen amaca uygun şekilde kullanılacağının ve satıcı ülke yetkili makamlarının izni alınmaksızın üçüncü bir ülkeye her ne şekilde olursa olsun verilmeyeceğinin taahhüt edildiği, ithalat işlemlerinde Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamınca ihracat işlemlerinde ise Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamına karşılık gelen karşı ülkenin Millî Güvenlik Makamı tarafından imzalanmış ve mühürlenmiş uluslararasıgeçerliliği bulunan belgedir.

b. Kontrole Tâbi Liste kapsamındaki malzemelerin üretilebilmesi maksadıyla Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamından Üretim İzin Belgesi alan kuruluşların Son Kullanıcı Belgesi talep etmesi durumunda; ithalatçı kuruluş tarafından, ithalatı gerektiren sözleşme ve açıklayıcı bilgi ile birlikte, EK-S’de yer alan ve talimatına uygun olarak bir suret doldurulan Son Kullanıcı Belgesi Proje Makamı vasıtasıyla veya Proje Makamının konuyla ilgili görüşleri de alınarak, Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamına gönderilir.

c. Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamı tarafından,

(1) Son Kullanıcı Belgesi onay talep yazısı ile Son Kullanıcı Belgesi üzerinde yazılı bilgiler arasında uyumsuzluk olup olmadığı,

(2) Tedarikçi (Consignee) ve Son Kullanıcı (End User) onay bölümlerinin eksiksiz olarak doldurularak onaylanıp onaylanmadığı,

(3) Son Kullanıcı Belgesinde yer alan malzemenin miktar, kullanım amacı, parça ve stok numarası ile isminin yanlış veya eksik yazılıp yazılmadığı,

(4) Proje Makamı veya İhtiyaç Makamı onay yazısı incelenir.

ç. Yapılan incelemeyi müteakip uygun bulunması durumunda, Son Kullanıcı Belgesi onaylanır.

d. Türk Silahlı Kuvvetleri ihtiyacı olarak Millî Savunma Bakanlığınca yurt dışından tedariki yapılan her türlü malzeme için satışı yapacak ülke resmî makamlarınca Son Kullanıcı Belgesi talep edilmesi halinde anılan bir nüsha Son Kullanıcı Belgesi, tedarik makamlarınca ihtiyaç makamları ile koordineli olarak, Tedarikçi (Consignee) ve Son Kullanıcı (End User) bölümleri imzalı şekilde, Hükümet onayı için Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamına gönderilir.

e. Kuvvet Komutanlıklarının ihtiyacına binaen dış tedarikten sorumlu makam tarafından gerçekleştirilen alımlar için, İhtiyaç Makamı tarafından hazırlanan ve asgarî bu makam tarafından imzalanan Son Kullanıcı Belgesi, onay için Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamına gönderilir. Onaylanan Son Kullanıcı Belgesi, muhatabına ulaştırılmak üzere, tedarik faaliyetini yürüten İhtiyaç Makamına gönderilir.

f. Malzemenin kabul muayenesinde reddedilmesi sonucu malzemenin yükleniciye iadesi gerektiğinde veya herhangi bir sebeple tedarik sürecine son verilmesi durumunda, Son Kullanıcı Belgesi yükleniciden geri istenir. Yüklenicinin bu belgeyi geri vermemesi durumunda malzemenin sevkine izin verilmez veya karşı ülke resmî makamları nezdinde girişim başlatılır. Son Kullanıcı Belgesinin geri alınmasını müteakip yüklenicinin ülkesinin resmî talebi doğrultusunda, malzemenin herhangi bir ülkeye sevkine izin verilir.

g. Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamı tarafından, ithalatın yapılacağı ülke makamlarınca talep edilebilecek olan ve EK-S‘de yer alan Son Kullanıcı Belgesinden farklı formdaki Son Kullanıcı Belgelerinden uygun bulunan ve usulünce doldurulduğu belirlenen orijinal form ve şekillerdeki Son Kullanıcı Belgeleri de Son Kullanıcı makamın onayının olması kaydı ile onaylanabilir.

ğ. Son Kullanıcı Belgesinde yer alan Son Kullanıcı (End User) bölümü son kullanıcı tarafından onaylanır. İthal edilen malzeme başka bir malın imalinde kullanılacak komple veya yarı komple malzeme, ara mamul veya parça ise son kullanıcı, nihaî ürünü üreten ana yüklenici olduğundan bu kısım anılan kuruluş tarafından doldurularak onaylanır. İthal edilen mal doğrudan TSK’ya teslim edilecekse bu kısım, ihtiyaç makamının yetkili birimi tarafından doldurulur ve onaylanır. Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamı tarafından nihai onay anlamına gelen Hükümet Onayı (Certification of Government) bölümü onaylanır.

h. Yurt dışından tedarik edilecek malzemeler için sadece bir nüsha Son Kullanıcı Belgesi onaylanır.

6. KONTROLLÜ MALZEMELERİN YURT İÇİ İZİN İŞLEMLERİ:

a. Kontrole Tâbi Liste kapsamındaki malzemelerin güvenlik maksadıyla teminine yönelik olarak, Genelkurmay Başkanlığı ve/veya İçişleri Bakanlığı ile varsa ilgili diğer birimlerin de olumlu görüşleri alındıktan sonra Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamınca izin verilir.

b. Tesis Güvenlik Belgeli kuruluşlar tarafından ara girdi olarak ihtiyaç duyulan patlayıcılar, mühimmat ve silahların yurt içinden temini hususunda, ilgili makamlarla yapılacak koordinasyonu müteakip Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamınca izin verilebilir.

c. Eğitim maksatlı olarak ihtiyaç duyulan ve Kontrole Tâbi Liste kapsamında yer alan malzemelerin tedarikine, ilgili makamlar ile yapılacak koordinasyon sonrasında Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamınca izin verilebilir.